Liesbeth Homans: "Alleen klein beschrijf voor wie het nodig heeft."

De Vlaamse regering wil graag nog dit jaar nieuwe criteria invoeren om bij de aankoop van een woning het zogenaamde 'klein beschrijf' toe te kennen. Niet langer het kadastraal inkomen (KI) zal dan bepalen of de koper kan genieten van lagere registratierechten (5% in plaats van 10%), maar de prijs en de grootte van de woning. Het klein beschrijf krijgt dan ook een andere naam: woonkorting. Het nieuwe systeem moet ervoor zorgen dat de korting terechtkomt bij de juiste mensen. Nu is dat vaak niet zo.

Het voornemen om voor de bepaling van de registratierechten de zwaar gedateerde KI te vervangen door criteria die eerlijker zijn en meer aangepast aan de tijd is niet nieuw. Het stond al in de beleidsnota van minister van Wonen Freya Van den Bossche (sp.a), maar de registratierechten behoren tot het domein van minister van Financiën Philippe Muyters (N-VA). Die verwacht binnenkort de resultaten van een studie naar fiscale discriminaties. Eén van die discriminaties heeft te maken met het KI. Wie een woning koopt, betaalt daar 10% registratierechten op. Tenzij die woning een lage KI van minder dan 745 euro heeft. Dan betaal je slechts 5% registratierechten, het klein beschrijf. Het probleem is dat die KI's vaak vele tientallen jaren geleden zijn toegekend en sindsdien nooit meer zijn aangepast, zodat het KI nauwelijks nog de echte (verhuur)waarde van het huis weerspiegelt.

Jonge gezinnen

Zo kan het dat er op sommige veredelde krotwoningen toch nog een groot beschrijf (van 10%) rust, wat ze onredelijk duur maakt bij aankoop, terwijl op ruime, goed onderhouden huizen toch het klein beschrijf (van 5%) van toepassing is. In de stad hebben ook de meeste rijwoningen een hoog KI, terwijl op het platteland veel grote woningen van een laag KI genieten. "In steden als Antwerpen, Gent of Mechelen is het klein beschrijf slechts op één op de vijf huizen van toepassing. Dat zorgt voor stadsvlucht bij jonge gezinnen", zegt Liesbeth Homans (N-VA). "De huidige regeling discrimineert en ontmoedigt jonge tweeverdieners die een huisje in de stad willen kopen. De nieuwe regeling moet daar een einde aan maken."

Logica

Ook binnen één en dezelfde stad is het KI vaak niet meer representatief voor de waarde van het huis. "Neem Antwerpen", zegt Homans. "In Antwerpen-Noord had je veertig jaar geleden nog een hele reeks chique winkelstraten en florerende handelszaken. Al die huizen hebben een KI boven 745. Maar intussen zijn daar hele buurten verloederd. Wie zo'n huis wil kopen en het wil opknappen, betaalt daar nu 10% registratierechten. Absurd. Omgekeerd heb je bijvoorbeeld het hippe Zuid, dat toen verwaarloosd was en waar nogal wat huizen dus een lage KI hebben. Waar zit de logica?" Een nieuwe regeling moet logischer maar ook sociaal rechtvaardiger zijn en ze moet ons toestaan om ook jonge tweeverdieners aan te trekken.", aldus Liesbeth Homans.

© 2012 De Persgroep Publishing